Demam...
Hayat şartlarının iyileşmesiyle ortama ömür 75 üzerine çıkmıştır. Ancak 80 yaş ve üzerinde beden fonksiyonlarında da akıl sağlığında da bozulmalar görülmektedir. Bu bakımdan beslenme ve yatak ve yara bakımı başta olmak üzere yaşlısı olan her aile bu sorunları yaşayabileceği öngörülmektedir.
SOSYOEKONOMİK VE KÜLTÜREL SORUNLAR:
-Çekirdek aile modelinin artması,
-Günümüzde ekonomik sebeplerden dolayı kadınların çalışma hayatına katılması
-Yaşlılıktandır psikolojisi ve söylemi,
-Hasta ve yakınlarının ilgisizliği
-Gençlerin yaşlılara bakış açısı
-Güvenlik sorunları,
-Tıbbi malzeme teminindeki güçlükler
-Ekonomik yetersizlikten dolayı yaşlı sağlığı için gerekli ev ortamlarının oluşturulamaması;
-Ev ortamının kazalara her an açık olması
- Uygun tuvalet ve banyoların olmaması
-Merdivenler ve kaygan zeminler
-Çok yüksek yada alçak kullanım alanları vs..
KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞILAN SORUNLAR :
-Kazalardan korunma
-Görmenin ve işitmenin korunması
-Bağışıklama ve Aşılama : Pnömokok, influenza, tetanoz
-Nörolojik ve Psikiyatrik desteğe itiyaç,
-Beslenme yetersizlikleri / Dengesiz yanlış beslenme
-Ayak bakımı
-Sigara ile ilgili sorunlar
-Egzersiz
-Yatak yarası bakımı ve eğitimi
-Hastane sonrası bakım sorunları
KRONİK HASTALIKLARLA İLGİLİ SORUNLAR:
Yaşlı hasta gruplarında takip edilmesi gereken birden fazla kronik rahatsızlığın bir arada bulunmasını sayılabilir.
Bir çok hastada şeker, tansiyon, kalp hastalığı, demans/bunama vb gibi takibi ve bakımı zorlaştıran bir çok hastalığın bir arada bulunması yaşlı hastaların evde bakım ve takibini zorlaştırmaktadır .
İDARİ SORUNLAR
Sağlık Bakanlığı 2005 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından “Evde Bakım Hizmetleri sunumu” hakkında bir yönetmelik ve 2010 yılında da bu yönetmelik kapsamında “Evde Sağlık hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında bir yönerge “ yayınlanmıştır.
Evde bakım hizmetleri “ özürlü, yaşlı, müzmin hastalığı olan veya nekahet dönemindeki bireyleri bulundukları ortamda destekler.
Hastaların huzurlu bir biçimde hayatlarını sürdürerek toplumsal entegrasyonlarını gerçekleştirmek, bakıma ihtiyaç duyan bireyin aile üyeleri ve özellikle de ailedeki kadın üzerindeki yükü hafifletmek ister.
Bu yönde aileye sunulan; psiko-sosyal, fizyolojik ve tıbbi destek hizmetleri ile sosyal hizmetleri içeren bir bakım modelidir.
Evde bakım hizmeti: 1. Doktor 2. Sosyal Hizmet Uzmanı 3. Psikolog 4. Hemşire/Sağlık Memuru/ATT 5. Fizyoterapist 6. Beslenme uzmanı birlikteliğinde multidisipliner bir kadroda ile verilir.
EVDE BAKIMIN OLUMLU YÖNLERİ:
-Aileyi parçalanmaktan korur. Eğer bakım ihtiyacı olan kişinin çocukları varsa kişi aile yaşamının bir parçası olmaya devam eder.
-Bireyin kendi alıştığı ve rahat olduğu ortamda yaşamını sürdürebilmesine imkân tanır.
-Evde bakım kişinin enerjisini; hobilerini, arkadaş ilişkilerini, iletişimini ve sportif aktivitelerini eskiden olduğu gibi sürdürebilmesine imkân verecek biçimde harcamasını sağlar.
-Bireyin toplumdan izole hale gelmesini önler, böylece kişinin memnuniyetini artırır.
- Bireyin bağımsız yaşamasına imkân tanır.
Hastalık durumlarında ise;
- İyileşmeyi hızlandırır.
-Kişinin hastalığı üzerindeki kontrolünü artırır.
-Hastane enfeksiyonlarından korur.
-Hastalarda stresin azalmasını sağlar.
-Hastanelerde erken taburcu edilmeler nedeniyle sirkülasyon hızlanır, daha az yatak ve personel ile daha çok hastaya hizmet sunulur.
-Hastalar yataklı tedavi kurumlarına yatış için sıra beklemez veya daha az sıra beklerler.
EVDE BAKIMIN OLUMSUZ YÖNLERİ:
- Kişi özel yaşamına müdahale ediliyormuş duygusuna kapılabilir.
-Aile üzerinde artan duygusal, fiziksel ve ekonomik baskı oluşabilir.
-Evde sağlık bakımı verilmesi durumunda birey kendisini gerçekten hasta hissedebilir.
-Birey hastalığın ağırlığına ve ihtiyaç duyduğu evde bakım hizmetlerine bağlı olarak çevresini çok sayıda insan, alet ve malzeme ile sarılmış hissedebilir
-Aileler ve toplum yaşlı bireylerin koruma, bakım, destek ve tedavisinde anahtar rol oynamaktadır.
Ülkemizde evde bakım hizmetleri gelişmesine paralel olarak bu önemli görevler yerine getirilirken hem bakım veren hem de bakımı alan aile bireylerinin pek çok sorunları azalmış olacaktır..
KURUM BAKIMINA YÖNELME EĞİLİMİ:
a-yaşlı bireyin bakımından sorumlu olan aile üyesinin;
-Çok genç olması ya da kendisinin yaşlı olması,
-Çalışıyor olması,
-Ciddi bir hastalık ya da sakatlılığının olması,
-Birden fazla bağımlı aile üyesine bakıyor olması,
-Yaşlı bireyin bakım sorumluluğunu kabul etmekle toplumsal rollerinin kısıtlandığını düşünmesi,
b-yaşlı birey açısından:
- aşırı ilgi beklemesi,
-çocuksu davranışlar göstermesi,
- bakım verenlere düşmanca davranması.
Bakımını üstlendiği yaşlı bireyin ciddi bellek ve davranışsal sorunları başta olmak üzere bu tür sorunların olması halinde, bakım veren kişi ve aile üyelerinde kurum bakımına yönelme eğilimi artmaktadır.
(devam edecek)
