Varlık âleminde öyle gizli sırlar var ki, bu sırları anlamak ve çözebilmek çok zor. Gün oluyor bizler bu gizli sırlar üzerinden yorum yapıyor, adeta bir çeşit dedikodu yani gıybet ediyoruz. Kaldı ki olayları anlamadan, bilmeden ve konuya vakıf olmadan yorum yapmak doğru değil. İşte size bu konuyla ilgili bir dörtlük:
Varlık âleminin gizemleri saklı bizden;
O öyle bir kör düğüm ki, çöz çözebilirsen.
Bizimkisi kapı arkasında dedikodu;
İnince göze perde, ne ben varım, ne de sen.
Yaşamımız boyunca bizim birbirimizi dinlememiz ve anlamamız gerekiyor. Peki! Bu konuda biz ne yapıyoruz? Falancada kim ki, ben onun sözüne değer vereyim” deyip ötekileştirme yolunu seçerek birbirimize karşı cephe alıyoruz. İşte şöyle:
Can dostlarım, gelin dinleyin birbirinizi,
Küsme kadere değmez, yemeyin kendinizi;
Sessizce oturun, gürültüsüz bir köşeye,
Sonra dövmeyin boş yere sağlam dizinizi.
İnsanlarla sohbet ederken konu birden ‘haram ve helal’ tartışmasına dönüşüyor. Haram ve helali bir iki cümleyle izah etmek mümkün değil. Bu konuda kalbimizin mutmain olması için fıkıh ve tefsir kitaplarını incelemekte fayda var diyorum. Lakin şu dörtlük bize bir ipucu verecek sanırım.
Kim diyor ki “haram nedir” nereden bileyim!
Haram ile helali nasıl ayırt edeyim.
Allah adıyla yenip, içilen helal ama,
Malum besmelesiz içilen su da haramdır.
